Η Καρδίτσα

 

Η Καρδίτσα, η πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, χτισμένη σε παραπόταμο του Πηνειού, σε απόσταση 10 χλμ από τις υπώρειες της Πίνδου (και σε υψόμετρο 110 μέτρων), ακριβώς στο μέσον της Ελλάδας, στην καρδιά του εύφορου θεσσαλικού κάμπου - από όπου πιθανώς και το όνομα - αποτελεί διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νομού, με ζωηρή εμπορική κίνηση. Οι ευρύχωρες πλατείες, το μεγάλο πάρκο Παυσίλυπο οι πεζόδρομοι, οι μικροί πευκώνες και τα καλλωπιστικό φυτά, ανάμεσα σε παλαιά και σύγχρονα κτίρια, δίνουν αέρα και ξεχωριστό χρώμα στην πόλη. Η Καρδίτσα ιδρύθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στα τέλη του 17ου αιώνα από τους κατακτητές, που δεν άντεχαν τις επιθέσεις των Αγραφιωτών. Μαζί εγκαταστάθηκαν και ορισμένοι εύποροι Έλληνες. Η πρώτη σημαντική μαρτυρία για την πόλη προέρχεται από πρόθεση της Ι. Μ. Αγ. Τριάδας (Δρακότρυπα), όπου γίνεται λόγος για τη "Μαγούλα Καρδιτζίου" (μέσα 18ου αιώνα). 'Άλλωστε ο Άγγλος περιηγητής Leake θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη της πόλης στα 1810. Γύρω στα 1810 -1818 αποτελούσε ήδη σταθμό και κέντρο εμπορίου ανάμεσα στην πεδινή και την ορεινή περιοχή. Στα 1821 η πανώλη ερήμωσε την πόλη. Κατοικήθηκε ξανά μετά τον απελευθερωτικό αγώνα, το 1858. Οι Έλληνες εγκαταστάθηκαν στη συνοικία Βαρούσι - 32 οικογένειες - και συνέχισαν τον αγώνα με τη γη και τον εχθρό. Η πόλη της Καρδίτσας θα ανακηρυχθεί σε δήμο το 1882.

Οι κάτοικοι της, όπως όλοι οι Θεσσαλοί, είναι ζεστοί. Η καλύτερη εποχή να επισκεφθείτε την Καρδίτσα είναι οι αρχές Σεπτεμβρίου, όταν γίνεται το Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ. Συγκροτήματα μεγάλα, από όλο τον κόσμο, φιλοξενούνται στην πόλη και εμφανίζονται στο δημοτικό κινηματοθέατρο.

Το μεγάλο πάρκο του Παυσίλυπου, αποτελεί για την πόλη κόσμημα. Οι μελέτες επέκτασης και ένωσης του Παυσίλυπου με την πλατεία Πλαστήρα κατόρθωσαν να συνδυάσουν τη λειτουργικότητα με την καλαισθησία και το σεβασμό για τις ανάγκες του σημερινού πολίτη, καθιστώντας το κέντρο αναφοράς και συνάντησης.

Δεν είναι πάρα πολλά σε αριθμό τα αξιοθέατα της πόλης, αλλά τούτη η ποσοτική έλλειψη, που οφείλεται άλλωστε και στη μικρή ηλικία της, αντισταθμίζεται από το εξαιρετικό ενδιαφέρον που αυτά παρουσιάζουν.

Η μητρόπολη του Αγίου Κων/νου του 19ου αιώνα φιλοξενεί τοιχογραφίες του γνωστού Kαρδιτσιώτη ζωγράφου Δημήτρη Γιολδάση. Όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο κοσμεί την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής (Καμινάδων), επίσης του 19ου αιώνα.

Το δημοτικό κτήριο της νέας αγοράς, το οποίο αποπερατώθηκε στις πρώτες δεκαετίας του αιώνα, αναμένεται να ξεχωρίσει ακόμα περισσότερο με τα προγράμματα ανάδειξης. Αξιοσημείωτος είναι ο μνημειακός χαρακτήρας του καθώς αποτελεί αντιπροσωπευτικό, και ίσως το μοναδικό εναπομένον παράδειγμα του αρχιτεκτονικού στιλ των αρχών του αιώνα που έγινε γνωστό ως "Μοντέρνο Κίνημα" βασισμένο στον αρχιτεκτονικό τύπο (αγοράς) της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου.

Εξαιρετικά είναι και τα νεοκλασικά κτίρια του πρώην κιν/φου "Παλλάς" και του ξενοδοχείου Άρνη. Το "Παλλάς" χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και αρχικά λειτουργούσε ως ξενοδοχείο. Εδώ φιλοξενήθηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος όταν επισκέφθηκε την πόλη το 1911. Το ξενοδοχείο "Άρνη" κτίσθηκε το 1920 από γάλλο αρχιτέκτονα και διαθέτει θολωτό τρούλο.

Επιβλητικοί οι ανδριάντες του Γεωργίου Καραϊσκάκη και  Ν. Πλαστήρα,  έρχονται να υπογραμμίσουν την παρουσία των δύο ανδρών και τη σημασία τους στη νεότερη ελληνική ιστορία.

Μία σειρά από μερικά εξαιρετικά στοιχεία αρχιτεκτονικής και ιστορικής αναφοράς προσδιορίζουν ακόμα την ταυτότητα της πόλης: Το Δικαστικό Μέγαρο, το ανακαινισμένο οίκημα της Επισκοπής, το αξιόλογο πέτρινο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, το Λαογραφικό Μουσείο (έτος ίδρυσης 1980) όπου εκτίθεται η συλλογή έργων του Γ. Βαλταδώρου και συχνά πραγματοποιούνται εκθέσεις ελλήνων δημιουργών.